Trwałość pamięci – Salvador Dali
Rok powstania: 1931
Technika malarska: olej na płótnie
Gatunek malarski: malarstwo rodzajowe
Styl malarski: surrealizm
Ekspozycja: Museum of Modern Art w Nowym Jorku
„Trwałość pamięci” (hiszp. „La persistencia de la memoria”) jest najsłynniejszym obrazem autorstwa hiszpańskiego surrealisty – Salvadora Dalego. Świat zna go również pod nazwą „Uporczywość pamięci” lub „Cieknące zegary” czy „Miękkie zegary”. Powstał on w 1931 r. jako olej na płótnie o wymiarach 24×33 cm. Początkowo „Trwałość pamięci” była wystawiana w galerii Pierre Colle w Paryżu, a od 1934 r. można ją podziwiać w nowojorskim Museum of Modern Art.
Obraz ten stanowi jeden z najbardziej znanych symboli surrealizmu oraz popkultury. Kompozycja „Trwałości pamięci” jest mieszana, w której artysta wykorzystał nadrealność, zaskakujące zestawienia, oniryzm, a także światłocień. Kolorystyka obrazu jest stonowana oraz spokojna. Przeważają tu brązy, błękity, biele i czerń.
Reprodukcje tego dzieła wykorzystywane są do tworzenia pocztówek czy kartek. Często pojawia się ono również w komiksach czy różnego rodzaju filmach.
„Trwałość pamięci” S. Dalego łączy w sobie elementy realności oraz fantazji. Obraz ten przedstawia trzy zdeformowane i roztapiające się tarcze zegarów kieszonkowych, na których tle widać nadmorski krajobraz. Czwarty zegar w kolorze starego złota, zjadany przez mrówki, pozostał zamknięty. Malarz umieścił go w lewym dolnym rogu swojego dzieła. Na środku obrazu, tuż pod rozpuszczającą się tarczą jednego z zegarów można rozpoznać ludzką głowę, która najprawdopodobniej stanowi autoportret hiszpańskiego artysty.
Dali stworzył swój obraz w sposób bardzo zaskakujący i swobodnie połączył ze sobą różne przedmioty. Elementy na płótnie „Trwałości pamięci” zostały tak rozmieszczone, iż mamy wrażenie dużej przestrzeni oraz pustki. Dzięki swojej bujnej wyobraźni Salvador Dali podzielił wszystkie detale na „miękkie” (zegary) i „twarde” (skały wybrzeża).
Miękkie zegary są wiotkie i rozpuszczają się jak przejrzały ser camembert, który malarz spożył tego samego wieczora, rozmyślając o filozofii i o problemach „supermiękkości” („paranoiczno-krytyczny camembert”). Tajemniczy krajobraz w tle tarcz zegarów to Port Lligat u wybrzeży Katalonii, w którym on i jego ukochana Gala najczęściej spędzali wakacje. Mrówki to powtarzający się motyw w obrazach Dalego. Symbolizują one rozkład i atakują mechanizm czasu, czyli złoty zegarek kieszonkowy, będący metaforą przemijania ludzkiej egzystencji.
Interpretacji tytułu tego dzieła S. Dalego jest wiele. Jedna z nich mówi, iż ma on odzwierciedlać najczęstsze wrażenie, jakie czyni on na swoim odbiorcy, czyli pozostawia trwały ślad w jego pamięci.
Rok przed powstaniem tego dzieła Salvador Dali sformułował swoją metodę „paranoiczno-krytyczną”, która polegała na poddawaniu się halucynacjom w celu stworzenia czegoś, co byłoby niezwykłe, niebanalne i zarazem nielogiczne, a później przeniesione na np. płótno.
2 października, 2013 w 9:53 am
Unikającej miękości czasu obdarzonej
uchwytnej chwili ,nieuchwytnych smóg.
Elastyczność nadaję chęć.
12 listopada, 2014 w 3:23 am
Dobra faza.Poza genialną sztuką,jest szare życie.A gdyby tak,dotknąć szarości,to co powiedziała byś?
8 stycznia, 2015 w 7:14 pm
Ten obraz skłania nas do refleksji. Rodzimy się, więc musimy kiedyś umrzeć. Czas płynie, a nasze zegary się topią. Nie możemy ich zatrzymać, możemy tylko je naprawiać.
8 czerwca, 2015 w 8:09 pm
Ten obraz nie skłania nas do refleksji, to nie jest jego funkcja. Wszelkiego rodzaju interpretacje symboli itp to głupota przy surrealizmie, który miał zupełnie inne założenia i cel.
28 sierpnia, 2015 w 6:33 am
Ostatnie zdanie jasno i wyraźnie informuje nas o tym, że Pan artysta najpierw się naćpał, a potem tworzył… Interpretacja obrazu ma sens wtedy gdy artysta tworzy w pełni świadomie.
4 kwietnia, 2016 w 1:49 am
Dla mnie surrealizm to czysta forma w sensie, ze nie jest ubrana w elementy ktore semiotycznie maja nam cos przekazac.Przekaz nie jest oczywisty ale tylko dlatego, ze nie jest stworzony z najpopularniejszych dla naszej percepcji znakow. Nie znaczy to jednak, ze przekazu nie ma. Dla mnie to takie czyste, nieokrzesane, nieubrane w ramy kultury emocje. Fenomen polega na rozmyciu znakow a przekazow moze byc tele ilu odbiorcow. Ja ilekroc patrze na ten obraz zastanawiam sie dlaczego az 3 zegary? Mam tez nieodparta ochote dodac cos jeszcze, byle nie zegar – chocby w wyobrazni. Po czym zastanawiam sie co moge ciekawego zrobic w najblizszy weekend, koniecznie w ten najblizszy.
7 stycznia, 2017 w 10:35 pm
Margita – no to „naćpaj” się i namaluj coś tak Jak Salvador Dali – umrzemy ze śmiechu, masz porażającą wiedzę
5 stycznia, 2018 w 11:39 pm
Według mnie, obraz przekazuje myśl, iż wrażenie upływu czasu istnieje tylko w pamięci, dlatego zegary są miękkie, uporczywe,a pamięć zapewnia nam trwałość (bez pamięci nie ma wrażenia upływu czasu,a bez wrażenia upływu czasu nie ma trwałości)
2 lipca, 2018 w 8:47 pm
Surrealizm nie ma interpretacji jeśli namalował bym słonia który narobił kupę na środku pustyni a obok dwie tańczące małpy jedzące tort i kurę z brzytwą w dziobie to miało by to jakiś sens…nie oczywiście że nie ale sam obraz wzbudzał by kontrowersje szczególnie pod znanym nazwiskiem kiedyś nie trudno było zabłysnąć wystarczało szokować i być z wyższych sfer proste …