Francisco Goya

Francisco Goya właśc. Francisco José Goya y Lucientes (ur. 30 marca 1746 r. w Fuendetodos k. Saragossy, zm. 16 kwietnia 1828 r. w Bordeaux) wybitny malarz, rysownik i karykaturzysta hiszpański, malarz nadworny dynastii Burbonów: Karola III, Karola IV i Ferdynanda VII .
Talent Francisco został odkryty już w dzieciństwie, mimo to dwukrotnie nie udało mu się dostać do królewskiej Akademii Sztuk Pięknych San Fernando w Madrycie. Dopiero w 1780 roku został wybrany na członka Akademii, a w 1795 roku został jej dyrektorem.

Francisco Goya, Casa de locos, 1815-1819

Pierwsze wyróżnienie w dziedzinie malarstwa otrzymał w roku 1770 od włoskiej Akademii w Parmie. W 1771 roku Goya otrzymał zamówienie na wykonanie fresków do kościoła w Saragossie. Nie było to zajęcie intratne, lecz dzięki temu zdobył popularność jako malarz. W 1774 roku Goya zaczął prace dla hiszpańskiej rodziny królewskiej, które zaowocowały szybkim awansem społecznym i zawodowym. Uzależniły jednak artystę od kaprysów królewskich i nie pozwały na tworzenie ambitniejszych dzieł niż portrety i gobeliny przedstawiające sceny polowań czy proste życie wieśniaków. Współpracę z dworem zakończył jednak dopiero w 1826 roku. W 1792 r. w wyniku ciężkiej, ponad rocznej, choroby Goya stracił słuch – nie wpłynęło to jednak na rozwój jego kariery malarskiej.

Wielki wpływ na twórczość artysty miała wojna francusko-hiszpańska zapoczątkowana w 1807 roku, której poświęcił cykl grafik „Okropności wojny” oraz dzieła innego wielkiego hiszpańskiego malarza Diego Velazqueza. W 1824 roku Goya opuścił Hiszpanię i udał się do francuskiego Bordeaux, gdzie mieszkał aż do śmierci.

Malarstwo Goi charakteryzuje się realizmem szczegółów i psychologiczną wręcz przenikliwością. Tworzył w stylu klasycznym z elementami baroku, zwłaszcza rokoko. Był propagatorem ideologii, że najważniejsza w tworzeniu jest nieskrępowana wizja artysty. Prace Goi były inspirację dla twórców późniejszego nurtu w malarstwie – romantyzmu.

Francisco Goya, Sabat czarownic, 1797-1798

Najsłynniejsze obrazy Goi:

• cykl akwafort Kaprysy 1797-1798 r.
• Rozstrzelanie powstańców madryckich z 1808 r.
• cykl grafik Okropności wojny z 1810 r.
• cykl rycin Tauromachia z 1816 r.